Samen met de deelnemers van het event kijkt Bvolve tevreden terug op een geslaagd Omgevingswet event. Tijdens dit event hebben we samen met diverse organisaties uit de (semi-)overheidssector vooruit kunnen blikken naar wat komen gaat; van Wet naar één Digitaal Loket Omgevingswet (DLO). Daarbij zijn we ingegaan op de aanpak van Bvolve rondom digitale transformaties, de rol van de moderne architect en hebben we de veranderopgaves doorgenomen. Tot slot hebben we de ‘beren op de weg’ gedefinieerd.
De invoering van de Omgevingswet vereist een digitale transformatie
De invoering van de Omgevingswet is een enorme veranderopgave voor publieke en private partijen, zoals gemeenten, waterschappen, provincies, omgevingsdiensten, GGD’en, Kadaster, Rijkswaterstaat en energiepartijen. Er moet een hoop gebeuren en organisaties zitten met talloze vraagstukken over waar ze zich naar toe moeten bewegen en welke aanpakken ze daar voor nodig hebben. Hierin spelen digitalisering en de bijbehorende digitale competenties een belangrijke rol.
Maar waarom is de implementatie van de Omgevingswet een digitale transformatie? Zoals eerder aangegeven stellen wij dat ‘Digitale transformatie’ meer is dan een thema. Wij geloven dat digitale transformatie hét veranderproces is dat organisaties nodig hebben om succesvol digitale technologieën toe te passen in hun bedrijfsmodel. Ook al is het nog niet helemaal zeker wanneer de bronhouders nu welke informatie moeten aanleveren, in welk format en aan wie. Wel kan gesteld worden dat het een kwestie van tijd is dat de betrokken organisaties digitaal gegevens met elkaar moeten kunnen uitwisselen en in die hoedanigheid integraal met de burger moeten kunnen communiceren. De implementatie van de Omgevingswet is dan ook te typeren als een omvangrijke digitale transformatie, waar je als organisatie nu al aan kan (of eigenlijk moet) beginnen.
Waarom falen we zo vaak als we nieuwe dingen (gaan) doen? Volgens McKinsey is slechts 6% van alle leidinggevenden tevreden met de innovatie- en veranderkracht van hun organisatie. Tevens faalt 90% van alle startups (Forbes) en uit onderzoek blijkt dat dit in 42% van de gevallen komt, omdat er eigenlijk helemaal geen behoefte is aan het product en/of dienst in de markt. Wat kunnen we hier nou van leren? Het succes van ‘iets nieuws’ hangt af van drie elementen:
- De haalbaarheid; kunnen we de Omgevingswet succesvol implementeren en uitvoeren in onze overheidsorganisatie?
- De wenselijkheid; voorziet de nieuwe Omgevingswet daadwerkelijk in de behoefte van de burger?
- Het resultaat; creëren we de beoogde maatschappelijke waarde tegen aanvaardbare kosten?
Uit ons onderzoek tijdens het event blijkt dat de primaire focus toch vooral ligt op de haalbaarheid (60%) van de invoering van de Omgevingswet. Verliezen we dan niet een beetje te veel de wenselijkheid en het echte resultaat uit het oog? Aan de hand van ons DO-model voor digitale transformatie, komen alle drie de elementen aan bod en zal de focus ook liggen op het ontwikkelen van de ‘digitale competenties’ van de medewerkers om alles uiteindelijk ook succesvol uit te kunnen voeren en monitoren.
- Grenzeloos Dromen
- Groots Denken
- Realistisch Designen
- Doordacht Doen
Wat is de rol van de moderne architect tijdens de invoering van de Omgevingswet?
Er is nog veel onduidelijk over het Digitaal Stelsel Omgevingswet (DSO), maar dat we uiteindelijk naar één centrale informatie-architectuur moeten is een gegeven. Eerder stelde wij al vast dat gegevens veilig moeten kunnen worden uitgewisseld en dat de privacyregels niet mogen worden overtreden. Dit alles kan waargemaakt worden door beleid, processen en systemen goed in te richten. Maar hoe krijgen we deze systemen en processen nu op elkaar afgestemd? Hier ligt volgens ons een belangrijke rol weggelegd voor de architect, maar dan niet zoals we die in veel organisaties kennen. Wij hebben het over de ‘moderne architect’.
De moderne architect is iemand met visie en leiderschap skills die aan de hand van het DO-model een digitale transformatie, zoals de invoering van de Omgevingswet, kan implementeren. De competenties die daarbij horen zijn terug te vinden in de uitgebreide blog rondom de moderne architect. Hier werd geconcludeerd, en tijdens ons event bevestigd, dat wel de nodige (formele en informele) regie en overzicht nodig is om tot consistente resultaten te komen. Het is aan de moderne architect om de betrokken personen op het juiste moment samen te brengen en ze te inspireren tot de benodigde acties; samen Dromen, Denken, Designen en Doen! Maar met een goede aanpak en de moderne architect zijn we er helaas nog niet. Welke ‘beren op de weg’ zien onze klanten nu allemaal?
Welke beren zien we nu op de weg voor de invoering van de Omgevingswet?
Tijdens het event stonden we stil bij mogelijke obstakels (oftewel beren) op de weg. Zoals één van de deelnemers het goed verwoordde: ‘Het enige duidelijke is dat het onduidelijk is.’ Dit was aanleiding voor een workshop met het gepaste thema ‘Presenteer je beer’. De deelnemers kregen de kans om (mogelijke) obstakels kenbaar te maken en dit achtereenvolgens als beer te typeren en te presenteren.
Het typeren van de beer zorgt ervoor dat de uitdagingen waarmee organisaties te maken hebben duidelijk worden. Is het een ‘knuffelbeer’ en ligt de oorzaak bij jezelf of in je eigen werkomgeving? Gaat het om een ‘wasbeer’ en ligt het aan een andere persoon of rol? Hebben we te maken met een ‘grizzlybeer’ en maakt die alles kapot zodat je niet verder kan? Of als laatste, is het een ‘bruine beer’; een obstakel te groot om zelf op te pakken?
In de resultaten zien we eigenlijk alle beren terugkomen, maar zijn er toch drie die eruit springen:
- De bronhouders hebben een gebrek aan vertrouwen ervaren in het beoogde resultaat van de Omgevingswet.
- De bronhouders zien de organisatiecultuur als een blokkade bij deze digitale transformatie.
- Het ontbrekende gevoel van urgentie bij management van de bronhouders, over het idee dat er nu al serieus actie ondernomen moet worden.
Wil je de belangrijkste uitkomsten van de workshop en het event in één oogopslag zien? Download dan de infographic.
De urgentie om nu stappen te zetten ontbreekt, omdat 2021 nog ver weg lijkt. Daarnaast ziet het ernaar uit dat de deadline (weer) opgeschoven gaat worden wat voor extra uitstelgedrag zorgt. Een deelnemer merkte terecht op: “Hoe krijg ik de focus van management op de urgentie van de Omgevingswet, zodat we tijdig anticiperen op Digitaal Stelsel Omgevingswet?”. Het is tijd om die vicieuze cirkel te gaan doorbreken. Het is goed om (integraal) en gezamenlijk na te denken over wat er gedaan kan worden om je eigen organisatie de urgentie te laten ervaren.
Uit ons event kwam ook duidelijk naar voren dat er erg veel behoefte is om gezamenlijk na te denken over alle veranderopgaven en kennis uit te wisselen, maar waar en bij wie haken we nu aan? Bvolve heeft hiervoor de Omgevingswet Learning Lane opgericht. Dit is een podium en fysiek platform waarin de verschillende partijen die de Omgevingswet raken bij elkaar komen om samen te leren en te ontwikkelen. Denk hierbij aan Gemeentes, Waterschappen, Provincies, Omgevingsdiensten, GGD’en, Kadaster, Rijkswaterstaat en energiepartijen. Bvolve zal deze sessies faciliteren, waarbij de groep zelf het tempo, ritme, onderwerpen en eventuele gastspreker(s) bepaalt.